Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan’a Kazakistan’ın köklü üniversitelerinden El Farabi Kazak Milli Üniversitesi tarafından “Fahri Profesör” unvanı verildi.

Kazakistan’da temaslarda bulunan Başkan Arslan ve beraberindeki heyet 19 Kasım 2021 tarihinde Almatı’da El Farabi Kazak Milli Üniversitesinde düzenlenen “Kazakistan Bağımsızlığının 30. Yılında Siyasi İstikrarın ve Ekonomik Refahın Temeli Olarak Nursultan Nazarbayev’in Hukuk Modeli” konulu uluslararası konferansa katıldı.

Başkan Arslan konferansta yaptığı konuşmada, Almatı’da bulunmaktan çok mutlu olduklarını kaydederek “Bu benim ve değerli meslektaşlarım için gerçekten çok özel bir an. Bu vesile ile Kazakistan’ın kuruluşunun 30. yıl dönümünde Kazak halkına ve devletine nice 30 yıllar diliyoruz. Dünya var oldukça Kazakistan devleti de milleti de var olsun diyoruz.” ifadelerini kullandı.

12 Kasım’da İstanbul’da Türk dünyası açısından tarihî bir gelişme yaşandığına değinen Başkan Arslan “Türk Konseyi yeni bir yapıyla Türk Devletleri Teşkilatı olarak kuruldu. Bu teşkilatın kurulmasıyla birlikte Türk dünyasını oluşturan ülkeler arasındaki kardeşlik bağı çok daha güçlenecektir.” dedi.

Türk dünyasının önemli şahsiyetlerinden Farabi’nin ideal toplumun ve devletin temel ilkelerini ortaya koyduğunu belirten Başkan Arslan “Farabi’ye göre ideal devletin amacı mutluluğun elde edilmesidir. İdeal toplum ve devlet ise mutluluğun elde edilmesi için gayret gösterir. Fakat onun bahsettiği mutluluk basit bir hazcılıktan ibaret değildir. Bugünkü terminoloji ile ifade edecek olursak Farabi dünya ve ahiret saadeti olarak ifade ediyor bu mutluluğu. Farabi diyor ki bu mutluluğun elde edilmesi ancak şehirler ve devleti oluşturan bireylerin yardımlaşması ve iş birliği ile mümkündür. Dolayısıyla Farabi’nin siyaset teorisinde temel kavram onun ifade ettiği yardımlaşmadır, dayanışmadır ve iş birliğidir.” dedi.

Farabi’nin erdemli devletinde temel ilkenin adalet olduğuna işaret eden Başkan Arslan “Erdemli toplum ancak adaletin tecelli ettiği yerde olabilir. Fakat içinde yaşadığımız toplum, Farabi’nin özlemini çektiği mükemmel bir toplum değil bunu hepimiz biliyoruz. Yanlışlar, hatalar, kural dışı davranışlar oluyor. Ancak bunların tamamını hukuk ve adalet çözecek diyorum. Siyasi istikrarın ve ekonomik refahın sağlanması da hukukun üstünlüğünün sağlanmasına bağlı.” değerlendirmesinde bulundu.

Konferanstan sonra düzenlenen törende Rektör Canseyit Tüymebayev tarafından Başkan Arslan’a El Farabi Kazak Milli Üniversitesinin “Fahri Profesörü” unvanı takdim edildi.

Başkan Arslan, Türkistan’da Üniversite Öğrencilerine Seslendi

Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Türkistan’da Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesinin öğrencilerine seslenerek “Bizim medeniyetimizin köklerinde adaletin temel ilkeleri çok iyi bir şekilde ortaya konulmuştur. O yüzden Hoca Ahmet Yesevi’den ve Anadolu irfanlarından ilham alarak dünyaya vereceğimiz çok mesaj var.” dedi.

Kazakistan temasları çerçevesinde Başkan Arslan'a eşlik eden Başkanvekili Kadir Özkaya, Üye İrfan Fidan ve Özel Kalem Müdürü Orhan Yalınız 20 Kasım 2021 tarihinde Türk dünyasının manevi başkenti Türkistan’a geçerek Hoca Ahmet Yesevi Uluslararası Türk-Kazak Üniversitesini ziyaret etti ve Türk Dünyası Müzesi’ni gezdi.

Başkan Arslan daha sonra üniversitenin öğrencilerine “Anayasa Yargısı” başlıklı bir konferans verdi. Konferansta “Anayasa yargısı dünyanın her yerinde bir taraftan siyasal gücün denetlenip sınırlandırılmasıyla temel hak ve özgürlüklerin korunmasına hizmet eden diğer taraftan da temel mesele olan toplumsal çeşitliliği sağlamaya çalışan bir kurum olarak ortaya çıkmıştır.” ifadeleriyle bazı istisnalar dışında dünya genelinde Anayasa yargısının benimsendiğini aktardı.

İnsanlık tarihinde sorunların şekil değiştirse de devam ettiğine işaret eden Başkan Arslan, Batı dünyasında yabancı düşmanlığı, ırkçılık ve İslamofobi gibi hastalıkların her geçen gün yayıldığına dikkati çekerek “Bu mesele, Batı’nın ötekiyle sağlıklı bir ilişki kuramamasından kaynaklanıyor. Mülteciler üzerinden tartıştığımız bu mesele, ötekileri kabul etmeme meselesidir.” dedi.

Başkan Arslan, Hoca Ahmet Yesevi'nin hikmetlerinin modern çağın bu gibi çaresizliklerine çözüm olması gerektiğinin altını çizerek “Kâfir de olsa kimsenin kalbini kırmayın çünkü kalbi kırarsanız Allah’ı kırarsınız.” hikmetini paylaştı. Başkan Arslan, Yesevi öğretisinin temelinde insanın yer aldığını vurgulayarak Hoca Ahmet Yesevi misyonunu Anadolu’da devam ettiren Anadolu irfanının Yunus Emre, Mevlâna, Hacı Bektaş Veli gibi mimarlarının bu insan odaklı mesajı tüm dünyaya taşıdığını onların sevgi ve hoşgörü içeren sözleriyle açıkladı.

Başkan Arslan, adaletin ne olduğu konusunda Mevlâna’nın “Herkese hak ettiğini vermektir adalet. Kim neyi hak ediyorsa onu ona verin. Adalet suyu güle vermektir. Ama aynı suyu dikene verdiğinizde bu adaletsizlik olur, zulüm olur.” sözlerini aktararak herkese hak ettiği şekilde muamele etmenin adaletin temel ilkesi olduğunu belirtti.

Başkan Arslan, Batı’nın siyaset teorisyenlerinden bazılarının birtakım güzel cümlelerle adaletin temel ilkelerini, esaslarını belirlediğine değinerek “Bizim medeniyetimizin köklerinde adaletin temel ilkeleri ve nasıl uygulamaya geçileceği meselesi çok iyi bir şekilde ortaya konulmuştur. O yüzden Hoca Ahmet Yesevi’den ve Anadolu irfanlarından ilham alarak dünyaya vereceğimiz çok mesaj var. Ama bunun çok önemli bir şartı var: Bu söylemi eyleme dönüştürmek. Hep söylüyorum, adalet bir söylem meselesi değil eylem meselesidir.” değerlendirmesini yaptı.

Başkan Arslan, Anayasa yargısının Türkiye’de 60 yıllık bir tarihi olduğundan ve Anayasa Mahkemesinin yapısından, tecrübelerinden de bahsederek Türk Anayasa Mahkemesinin önemli bir işlev gördüğünü kaydetti. Anayasa Mahkemesinin kanunların ve Cumhurbaşkanlığı Kararnamelerinin Anayasa’ya uygunluğunu denetlemesi ve Anayasa’ya uygun görmediklerini iptal etmesinin yanında bireylerin temel hak ve özgürlüklerini korumaya yönelik olarak bireysel başvuruları da karara bağladığının altını çizdi. Türk Anayasa Mahkemesinin dokuz yıldır bireysel başvuruyu başarılı bir şekilde uyguladığını ifade etti. Başkan Arslan, bireysel başvurunun öteki ile sağlıklı ilişki kurulması ve siyasal gücün denetlenerek temel hak ve özgürlüklerin korunması noktasında çok önemli bir kazanım olduğunu vurguladı.

Başkan Arslan, Kazakistan’ın yetiştirdiği önemli değerlerden biri olan düşünür ve şair Abay İbrahim Kunanbay’ın Ahmet Yesevi’nin açtığı yolda verdiği eserlerin bugün dünyamıza ışık tuttuğunu zikrederek kendisini de çok etkileyen 17. sözündeki “gayret, akıl ve kalp” arasındaki çekişmeyi ve bilimin hakemliğindeki diyaloğu paylaştı.

Konferans sonrası üniversite yetkilileriyle yerleşke bahçesinde fidan dikme törenine katılan Başkan Arslan ve beraberindeki heyet, son olarak Türkistan’ın simgesi Hoca Ahmet Yesevi Türbesi’ni ziyaret etti.