Anayasa Mahkemesi Genel Sekreterliği ve Avrupa Konseyi tarafından birlikte yürütülen Anayasa Mahkemesinin Temel Haklar Alanındaki Kararlarının Etkili Şekilde Uygulanmasının Desteklenmesi Projesi kapsamında, Anayasa Mahkemesinin bireysel başvuru ihlal kararları ve ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılmasına ilişkin 5. bölge toplantısı 12 Haziran 2023 tarihinde Erzurum’da başladı.

Açış konuşmalarını Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan, Erzurum Valisi Okay Memiş, Erzurum Bölge Adliye Mahkemesi Başkanı Mustafa Çetin, Erzurum Cumhuriyet Başsavcısı Hüseyin Tuncel ve Avrupa Konseyi Türkiye Birim Başkanı Könül Gasımova’nın yaptığı toplantıya Anayasa Mahkemesi Başkanvekilleri, Üyeleri, Erzurum Büyükşehir Belediye Başkanı, Yargıtay ve Danıştay Üyeleri, Bölge İdare ve Adliye Mahkemelerinin Başkanları, Başsavcılar ile bölgede görev yapan hâkim ve savcılar katıldı.

Toplantının açılışında konuşan Anayasa Mahkemesi Başkanı Prof. Dr. Zühtü Arslan, adaletin tesis edilerek toplumu oluşturan bireylerin hak ve özgürlüklerini koruma kaygısının hemen her zaman siyasal hayatın merkezinde yer aldığını belirterek bu amacı gerçekleştirebilenlerin parlak bir medeniyetin mimarları ve taşıyıcıları olduğunu dile getirdi. Bu nedenle de tarihsel sınavımızın hak ve adalet eksenli bir medeniyetin inşası ve idamesi olduğunu vurgulayan Başkan Arslan, bu sınavı verenlerin başında yargı kurumlarının ve mensuplarının geldiğini ifade ederek hemen her medeniyette hak ve özgürlüklerin en büyük güvencesinin bağımsız ve tarafsız bir yargı olduğunun altını çizdi.

Temel hak ve özgürlüklerin etkili şekilde korunmasının genelde yargı kararlarının özelde de Anayasa Mahkemesi kararlarının tam olarak uygulanmasına bağlı olduğunu dile getiren Başkan Arslan, Anayasa Mahkemesine bireysel başvurunun temel hakların korunmasında etkili bir hak arama yolu olarak varlığını sürdürmesi için verilen kararların objektif etkisinin hayata geçirilmesinin önemi üzerinde durdu.

Anayasa Mahkemesinin başvurucunun ihlalden kaynaklanan mağduriyetini gidermek amacıyla ihlalin sonuçlarını ortadan kaldırmaya ve durumu ihlalden önceki hâle getirmeye yönelik kararlar verdiğine değinen Başkan Arslan; bu subjektif işlevin yanında ve ötesinde, bireysel başvurunun asıl amacının yeni ihlallerin ortaya çıkmasını engellemek olduğunu vurguladı. İhlale neden olan ve kanundan kaynaklanan yapısal sorunların giderilmesi için kanun koyucuya bildirimde bulunulmasına yönelik kararlara vurgu yapan Başkan Arslan, “Bireysel başvuru hukuk alanında ülkemizde gerçekleşen en büyük kazanımlarından biridir. Bu kazanıma sahip çıkmak sadece Anayasa Mahkemesinin değil, tüm kurum ve kuruluşların ortak görevidir.  Bu konuda yasama, yürütme ve yargı organlarının Anayasa’nın Başlangıç kısmında ifadesini bulan ‘medenî bir işbirliği’ içinde üzerlerine düşen görevleri yapmaları hayati derecede önem taşımaktadır.” diyerek sözlerini tamamladı.

Bölge toplantısının birinci günündeki oturumlarda Anayasa Mahkemesi kararlarının objektif etkisi ve bireysel başvuru ihlal kararlarının subjektif etkisi konularında sunumlar yapıldı, sunumların ardından gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantıları ile bölge toplantısının ilk günü tamamlandı.

13 Haziran 2023 tarihindeki “İdari Yargıda Bireysel Başvuru İhlal Kararları ve İhlalin Sonuçlarının Ortadan Kaldırılması” konulu toplantının açış konuşmalarını Erzurum Bölge İdare Mahkemesi Başkanı Fuat Küçük, Avrupa Konseyi Türkiye Birim Başkanı Könül Gasımova ve Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Kadir Özkaya yaptı.

İdari yargıda bireysel başvuru ihlal kararlarının objektif ve subjektif etkileri konulu sunumların ardından yapılan yuvarlak masa toplantıları ile bölge toplantısı sona erdi.

Başkan Arslan’ın konuşma metnine ulaşmak için tıklayınız.