İslam İşbirliği Teşkilatı’na (İİT) Üye/Gözlemci Devletlerin Anayasa ve Yüksek Mahkemeleri Birinci Yargı Konferansı, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan’ın kapanış konuşması ve kabul edilen ‘İstanbul Deklarasyonu’ ile sona erdi.

Konferans kapsamında ilk gün açılış programının ardından Anayasa Mahkemesi Başkanvekili Prof. Dr. Engin Yıldırım'ın başkanlığında "Anayasa Yargısı Pratiğinde İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğü", Anayasa Mahkemesi Üyesi Hasan Tahsin Gökcan'ın başkanlığında "Yüksek Yargıda İnsan Hakları ve Hukukun Üstünlüğünün Korunması" oturumları gerçekleştirildi.

İkinci gün ise Anayasa Mahkemesi Üyesi Kadir Özkaya'nın başkanlığında "Küresel ve Yerel Dinamiklerin İnsan Haklarını ve Hukukun Üstünlüğünü Korumadaki Etkisi" oturumu yapıldı.

Konferans, Anayasa Mahkemesi Başkanı Zühtü Arslan’ın kapanış konuşması ve kabul edilen ‘İstanbul Deklarasyonu’ ile sona erdi.

"İstanbul Deklarasyonu"

İİT'ye Üye/Gözlemci Devletlerin Anayasa ve Yüksek Mahkemeleri temsilcilerinin; hukukun üstünlüğüne, insan haklarına ve evrensel hukuk ilkelerine bağlılığını bildirildiği deklarasyonda, şöyle denildi:

"İnsan haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini vurgulayarak, dünya devletlerini bütün bireylerin insan haklarının sağlanması için gereken adımları atmaya çağırıyoruz. Yabancı düşmanlığı, İslamofobik davranışlar ve tüm terörist faaliyetlerden derin endişe duyuyoruz. Bu davranış ve uygulamaların insanlık onurunu, bütün inanç ve dinlerin barış içinde bir arada yaşamasını temin eden ortama zarar verdiğini belirtiyoruz. Konferansta yapılan çok değerli sunumlar ve yorumlar ışığında hukukun üstünlüğü ve insan haklarının adil bir hukuk düzeninin temel taşları olduğunu vurguluyoruz. Anayasa ve yüksek mahkemelerin, insan haklarının ve hukukun üstünlüğünün korunmasında ve uygulanmasında hayati bir rolü olduğunun altını çiziyoruz. Bu mahkemelerin ulusal, bölgesel ve uluslararası planda insan haklarının uygulama ve teorisinin geliştirilmesi için daha fazla rol alması gerektiğine dikkati çekiyoruz."

Deklarasyonda, İİT'ye üye ülkelerin anayasa ve yüksek mahkemeleri arasında bir yargısal forumun oluşturulması, bilgi ve tecrübe paylaşımında bulunulması ve daha fazla iş birliği sağlanmasının öneminin altı çizilerek, şunlar kaydedildi:

"Anayasa ve yüksek mahkemelerin başkanları ve temsilcileri olarak daha fazla iş birliğine ihtiyaç duyulduğunu belirterek, gereken şu somut adımları atmak için prensipte anlaştığımızı bildiriyoruz:

      - İnsan hakları ve hukukun üstünlüğüyle ilgili ortak konuları tartışmak üzere tematik konferanslar düzenlenmesi.

      - Türkiye, Endonezya, Cezayir, Pakistan ve Gambiya anayasa ve yüksek mahkemelerinden oluşan bir çalışma grubu kurulması.

      - Bu çalışma gruplarının iş birliğinin geliştirilmesi için neler yapabileceğine ilişkin bir rapor hazırlaması ve ilgili mahkemelere sunması.

      - Gelecek konferansın 2020'de Endonezya yüksek mahkemesinin ev sahipliğinde yapılması."

İstanbul Deklarasyonu’na ulaşmak için tıklayınız.
Deklarasyon'un Arapça, İngilizce, Fransızca versiyonu için tıklayınız.