Bireysel Başvuru Basın Duyuruları

Olaylar

Başvurucu, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden sonra Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) üyesi olduğu gerekçesiyle tutuklanmış ve Ceza İnfaz Kurumuna nakledilmiştir.

Diğer tutuklularla birlikte (çoklu odada) kalan başvurucu, Ceza İnfaz Kurumu İdare ve Gözlem Kurulunun güvenlik gerekçesiyle aldığı kararla tek kişilik odaya alınmıştır. Çoklu odaya alınma isteği İnfaz Hâkimliğince kabul edilmeyen başvurucunun karara yaptığı itiraz Ağır Ceza Mahkemesince reddedilmiştir. Öte yandan itiraz sürecinde şartların değişmesi sonucu İdare ve Gözlem Kurulunun kararıyla başvurucu yeniden diğer tutuklularla aynı odaya alınmıştır.

Başvurucunun bireysel başvuruda bulunması üzerine Anayasa Mahkemesi, Ceza İnfaz Kurumundan ayrıntılı bilgi istemiştir.

İddialar

Başvurucu, terör örgütüne üye olma suçlamasıyla ceza infaz kurumunun tek kişilik odasında tutulması nedeniyle kötü muamele yasağının ihlal edildiğini öne sürmüştür.

Mahkemenin Değerlendirmesi

Ceza İnfaz Kurumundaki koşullara ilişkin şikâyetler, Anayasa’nın 17. maddesinde güvence altına alınan kötü muamele yasağı kapsamında incelenmiştir.

Tutukluların hücre hapsine alınması ya da diğerlerinden ayrılması tek başına Anayasa'nın 17. maddesine aykırı bir durum oluşturmamaktadır. Disiplinin sağlanması, güvenlik gerekçesi veya diğer tutulanlardan koruma kaygısıyla bu tür uygulamalar yapılabilmektedir. Ayrıca tek başına tutma tedbiri, tutukluların dışarıdakilerle yeni bir suç işlemek için hileli iş birliği yapmalarını önleme gibi amaçlarla uygulanabilmektedir.

Somut olayda tek kişilik odada kaldığı her gün açık havaya çıkma imkânından diğerleriyle birlikte faydalanan başvurucunun, iddialarının aksine tutuklularla iletişimi kesilmemiştir.

Ceza infaz kurumlarında kötü muamele olarak kabul edilecek hususlar farklı şekillerde tezahür edebilir. Bu bağlamda tek kişilik bir odada tutulmaya ilişkin şartlar olayın kendine özgü koşullarına göre kötü muamele yasağı kapsamında gerçek bir sorun olarak ortaya çıkarabilir. Bununla birlikte bu koşulların söz konusu uygulamanın niteliğinden kaynaklanan ve özgürlükten mahrum kalmanın doğal sonucu olan kaçınılmaz elem seviyesinin ötesinde asgari bir ağırlık derecesine ulaşmış olması gerekmektedir. Somut olayda başvurucunun şikâyet ettiği tutulma koşulları bakımından ise söz konusu asgari eşik derecesinin aşılmadığı sonucuna varılmıştır.

Başvurucunun tek kişilik odaya alınmasına ilişkin İdare ve Gözlem Kurulu kararı ile buna yapılan itirazın reddine dair yargı kararında bu tür bir uygulamaya gidilmesiyle başvurucunun can güvenliğinin ve devam eden soruşturmaların selametinin sağlanmasının amaçlandığı açıklanmıştır. Dolayısıyla başvurucunun, tek kişilik odada tutulmasına ilişkin kararların ilgili ve yeterli gerekçe içermediği iddiasının açıkça dayanaktan yoksun olduğu kanaatine varılmıştır.

Anayasa Mahkemesi açıklanan gerekçelerle kötü muamele yasağının ihlal edildiğine ilişkin iddianın açıkça dayanaktan yoksun olması nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar vermiştir.